Tính đến ngày 20/4/2025, giá gạo tại các siêu thị Nhật Bản đã tăng tuần thứ 16 liên tiếp, đạt trung bình 4.220 yên (khoảng 29,38 USD) cho mỗi 5 kg, gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức giá cao nhất kể từ khi bắt đầu thống kê vào năm 2006
Nguyên nhân: thời tiết khắc nghiệt, chính sách nông nghiệp và nhu cầu tăng cao
Đợt nắng nóng kỷ lục năm 2023 đã làm giảm sản lượng và chất lượng gạo, trong khi chính sách khuyến khích nông dân chuyển đổi sang cây trồng khác đã khiến diện tích trồng lúa giảm. Bên cạnh đó, sự gia tăng du lịch hậu đại dịch và lo ngại về thiên tai đã thúc đẩy người dân tích trữ gạo, làm tăng thêm áp lực lên nguồn cung
Biện pháp của chính phủ: xả kho dự trữ và tăng cường nhập khẩu
Chính phủ Nhật Bản đã xả 210.000 tấn gạo từ kho dự trữ quốc gia trong tháng 3 và dự kiến tiếp tục xả thêm trong các tháng tới. Tuy nhiên, việc phân phối chậm và không đồng đều đã khiến tác động đến giá cả hạn chế. Đồng thời, các công ty tư nhân như Kanematsu và Shinmei đã lên kế hoạch nhập khẩu ít nhất 45.000 tấn gạo trong năm nay, chủ yếu từ Mỹ, vượt xa mức 1.500 tấn của năm trước.
Người tiêu dùng chuyển sang gạo nhập khẩu
Trước tình trạng giá gạo nội địa tăng cao, nhiều người tiêu dùng và nhà hàng Nhật Bản đã chuyển sang sử dụng gạo nhập khẩu từ Mỹ và Hàn Quốc. Điều này đánh dấu sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng, khi trước đây người Nhật thường ưa chuộng gạo nội địa.
Tác động đến đời sống và chính sách
Giá gạo tăng cao đã ảnh hưởng đến chi tiêu của người dân, đặc biệt là các hộ gia đình có thu nhập thấp. Chính phủ đang đối mặt với áp lực phải điều chỉnh chính sách nông nghiệp và thương mại để đảm bảo an ninh lương thực và ổn định giá cả.
Trong bối cảnh này, việc đa dạng hóa nguồn cung và cải thiện chuỗi cung ứng được xem là những giải pháp cần thiết để ứng phó với khủng hoảng giá gạo hiện nay.