Tập Cận Bình là nhà lãnh đạo tối cao của Trung Quốc, giữ chức Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 2012, Chủ tịch nước từ năm 2013 và Chủ tịch Quân ủy Trung ương. Ông được xem là người đã định hình lại hệ thống chính trị Trung Quốc, tập trung quyền lực và thúc đẩy chiến lược phục hưng dân tộc thông qua khái niệm “Giấc mộng Trung Hoa”.
Tiểu sử
Tập Cận Bình sinh ngày 15 tháng 6 năm 1953 tại Bắc Kinh, là con trai của Tập Trọng Huân, một nhà cách mạng kỳ cựu và từng là Phó Thủ tướng Trung Quốc. Trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa, cha ông bị thanh trừng, còn bản thân ông bị gửi về nông thôn lao động tại tỉnh Thiểm Tây. Sau nhiều lần bị từ chối, ông gia nhập Đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1974. Ông tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa chuyên ngành kỹ thuật hóa học và sau đó lấy bằng tiến sĩ về lý luận Marx tại cùng trường.
Quan điểm & Tư tưởng
Tập Cận Bình đề cao vai trò lãnh đạo tuyệt đối của Đảng Cộng sản và nhấn mạnh sự phục hưng văn hóa, kinh tế và chính trị của Trung Quốc. Ông phát động chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn, gọi là “đả hổ diệt ruồi”, nhằm thanh lọc bộ máy và củng cố quyền lực. Tư tưởng của ông, được gọi là “Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới”, đã được đưa vào Hiến pháp Trung Quốc.
Hành trình phát triển sự nghiệp
Sau khi giữ nhiều chức vụ tại các tỉnh Phúc Kiến, Chiết Giang và Thượng Hải, Tập Cận Bình được bầu làm Phó Chủ tịch nước năm 2008. Năm 2012, ông trở thành Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc và Chủ tịch Quân ủy Trung ương, sau đó là Chủ tịch nước năm 2013. Dưới sự lãnh đạo của ông, Trung Quốc đã tăng cường kiểm soát nội bộ, mở rộng ảnh hưởng toàn cầu và thúc đẩy các sáng kiến như “Vành đai và Con đường”.
Tác phẩm tiêu biểu
Tập Cận Bình là tác giả của loạt sách “Quản trị Trung Quốc” (The Governance of China), tập hợp các bài phát biểu và bài viết của ông về chính sách và tư tưởng lãnh đạo. Bộ sách này được dịch ra nhiều thứ tiếng và được sử dụng rộng rãi trong công tác tuyên truyền của Đảng.
Phong cách sống & đời tư
Tập Cận Bình kết hôn với Bành Lệ Viện, một ca sĩ dân ca nổi tiếng và Thiếu tướng trong Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Họ có một con gái tên là Tập Minh Trạch, từng theo học tại Đại học Harvard. Cuộc sống riêng tư của ông được bảo mật chặt chẽ, phản ánh phong cách lãnh đạo kín đáo và kiểm soát thông tin.
Trích dẫn nổi bật
“Hạnh phúc không rơi từ trên trời xuống, và ước mơ không tự nhiên thành hiện thực. Chúng ta cần phải làm việc chăm chỉ và thực tế.”
“Chỉ bằng cách tuân theo quy luật tự nhiên, nhân loại mới tránh được những sai lầm đắt giá trong việc khai thác.”
“Chúng ta cần bảo vệ hệ thống thương mại đa phương và phản đối chủ nghĩa bảo hộ dưới mọi hình thức.”
Tác động và di sản
Dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình, Trung Quốc đã trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, mở rộng ảnh hưởng toàn cầu thông qua các sáng kiến như “Vành đai và Con đường”. Ông đã củng cố quyền lực cá nhân, xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ Chủ tịch nước, và thúc đẩy tư tưởng của mình trở thành nền tảng chính trị quốc gia. Tuy nhiên, chính sách kiểm soát chặt chẽ và đàn áp bất đồng chính kiến cũng đã gây ra nhiều tranh cãi trong và ngoài nước.
Góc nhìn tranh cãi
Chính quyền của Tập Cận Bình bị chỉ trích vì các chính sách đàn áp tại Tân Cương, Hồng Kông và việc tăng cường giám sát công dân. Chiến dịch chống tham nhũng của ông, mặc dù được ca ngợi, cũng bị xem là công cụ loại bỏ đối thủ chính trị. Việc xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ Chủ tịch nước vào năm 2018 đã dấy lên lo ngại về xu hướng tập trung quyền lực và khả năng lãnh đạo suốt đời.
Nhận định từ cộng đồng & chuyên gia
Nhiều nhà phân tích cho rằng Tập Cận Bình là nhà lãnh đạo quyền lực nhất của Trung Quốc kể từ thời Mao Trạch Đông. Tuy nhiên, sự tập trung quyền lực và chính sách đối nội nghiêm ngặt của ông cũng làm dấy lên lo ngại về sự đàn áp tự do cá nhân và quyền con người. Một số chuyên gia ví ông với Stalin hơn là Mao, do cách thức kiểm soát và trấn áp đối lập chính trị.
Kết luận
Tập Cận Bình là một nhân vật có ảnh hưởng sâu rộng trong chính trường thế giới và là người định hình cục diện Trung Quốc trong thế kỷ 21. Với tư duy chiến lược sắc bén, ông đã dẫn dắt quốc gia đông dân nhất thế giới bước vào một kỷ nguyên mới với tầm nhìn phục hưng dân tộc và khẳng định vị thế toàn cầu.
Tuy vậy, việc tập trung quyền lực, kiểm soát xã hội và các chính sách đối nội cứng rắn cũng khiến ông trở thành một trong những nhà lãnh đạo gây tranh cãi nhiều nhất. Di sản của Tập sẽ tiếp tục được đánh giá trong nhiều năm tới, không chỉ bởi những thành tựu kinh tế mà còn bởi tác động lâu dài lên thể chế chính trị, xã hội dân sự và quan hệ quốc tế của Trung Quốc.